4.2.4 Beschermd wonen, opvang en huiselijk geweld
We willen in Groningen voorkomen dat asielzoekers en vluchtelingen zonder voorzieningen op straat belanden. Op grond van gerechtelijke uitspraken bieden we sobere opvang aan uitgeprocedeerde vreemdelingen de zogenoemde bed-bad-broodvoorziening. Daarnaast hebben we de verantwoordelijkheid om kwetsbare inwoners, zoals dak- en thuislozen, verslaafden en ex-gedetineerden, zo kort als mogelijk en zolang als nodig, onderdak en begeleiding te bieden. De voorzieningen Beschermd wonen en Opvang zijn noodzakelijk voor de opvang van inwoners in crisissituaties en inwoners die vanwege psychiatrische aandoening of psychosociale problematiek aangewezen zijn op een niet (geheel) zelfstandige woonvoorziening.
Ook richten we ons op het voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld. Hieronder verstaan we (ex-)partner-, ouderen- en kindermishandeling. We willen geweld in afhankelijkheidsrelaties zoveel mogelijk voorkomen en duurzaam beëindigen en als het zich voordoet adequaat optreden en opvang bieden. Voor de aanpak van kindermishandeling verwijzen we naar 4.2.3. Interventies Veilig Opgroeien.
Met de volgende indicatoren wordt de voortgang van dit beleidsveld gemeten. Als er geen gegevens beschikbaar zijn/of één maal per twee jaar gemeten worden staat er een streepje.
Prestatie-indicatoren | Behaald 2016 | Beoogd 2016 | Behaald 2017 |
|---|---|---|---|
Aantal mensen in bed-bad-broodvoorziening | 289 | 230 | 318 |
Aantal mensen dat gebruik maakt van de opvang | 759 | < 800 | ** |
Aantal mensen dat gebruikmaakt van maatschappelijke opvang en/of bekend is als buitenslaper (n het kader van Winterregeling MO) | 471 | <550 | 434 |
Aantal mensen dat duurzaam rehabiliteert met een eigen woonplek c.q. woonadres | 88 | 50 | 76*** |
Aantal mensen en het percentage dat korter dan 3 maanden verblijft in de opvang | 58 (39%) | 50 | 58 (40%) |
Aantal voorzieningen BW en aantal personen dat gebruik maakt de voorziening Beschermd wonen** | 1.337 (1.335 pers.) | - | 1.398 (1.393 pers.) |
Aantal meldingen van huiselijk geweld bij Veilig Thuis (stad Groningen) * | 1166 | > 900 | 956 |
Aantal huisverboden stad | 47 | >40 | 44 |
Aantal betrokken kinderen bij huisverboden stad | 46 | >40 | 43 |
Aantal casussen intensief casemanagement bij Veilig Thuis | 27* | > 50 | 119 |
Aantal vrouwen in de vrouwenopvang | 158 | < 200 | 200* |
Aantal kinderen in de vrouwenopvang | 198 | <250 | 170 |
% bezetting vrouwenopvang | 96% | > 90% | 100% |
** In het kader van de opbouw van de nieuwe Monitor Beschermd Wonen en Opvang herijken we de telling van het aantal geregistreerde daklozen. Het aantal geregistreerde daklozen wordt sinds 2003 geteld (Daklozenmonitor Groningen). Tot de groep daklozen wordt in de nieuwe monitor gerekend alle personen die voor overnachting gebruikmaken van de nacht- en/of crisisopvang, of bekend zijn als buitenslaper wanneer het protocol Winterregeling Maatschappelijke Opvang van kracht is. In de oude monitor werden ook mensen meegerekend die duurzaam onderdak hadden in bijvoorbeeld een sociaal pension of andere vormen van 24 uurs-opvang.
* Het aantal hermeldingen betrof in 2016 circa 35% en in 2017 circa 40%
* Het project intensief casemanagement is gestart in september 2016.
* De stijging van het aantal vrouwen in de opvang wordt vooral veroorzaakt door de iets grotere capaciteit van de nieuwe accommodatie.
** De peildata van de aantallen voorzieningen en personen betreffen respectievelijk 32-12-2016 en 31-12-2017.
***Het aantal mensen dat duurzaam rehabiliteert met een eigen woonplek c.q. woonadres is licht afgenomen. Dit lijkt samen te hangen met een moeizame door- en uitstroom naar reguliere huisvesting. Om dit aan te pakken is een actieplan "wonen" geformuleerd dat nu wordt uitgevoerd.
Wat wilden we bereiken in 2017?
Voorkomen dat mensen zonder voorzieningen op straat belanden door:
- Problematiek van mensen zoveel mogelijk in de eigen omgeving aan te pakken door gebruik te maken van het eigen netwerk en de aanwezige voorzieningen;
- Meer aandacht te geven aan preventie door lokale sociale teams;
- Betere scheiding van taken centrumgemeente en de stadse taken;
- Vergroting samenhang en samenwerking in cluster van gemeenten met partners uit het veld met als doel ontschotting en vergroting effectiviteit in de ondersteuning van de cliënt;
- Vergroting deelname aan de maatschappij van cliënten Beschermd wonen en Opvang;
- Verbetering aanpak voor complexe en chronische huiselijk geweldsituaties.
Wat hebben we hiervoor gedaan?
- We bieden sobere opvang aan dakloze vreemdelingen en ondersteunen hen in het verhelderen van een realistisch toekomstperspectief (zie 4.2.5);
- We faciliteren voorzieningen t.b.v. crisis-, nacht-, dagopvang en enkele aanvullende activiteiten die ondersteunend zijn aan de opvang en begeleiding van kwetsbare inwoners zoals dak- en thuislozen, verslaafden, ex-gedetineerden en slachtoffers van huiselijk geweld;
- De gesubsidieerde organisaties maken, conform de opdracht in het programma van eisen, gebruik van de zelfredzaamheidsmatrix;
- In 2017 hebben we in samenwerking met gemeenten en instellingen Beschermd wonen & Opvang een aantal doelen geformuleerd waarop eenieder activiteiten en inspanningen (methodiek Doelen Inspanningen Netwerk/DIN) heeft benoemd, zoals netwerk versterken, signalering en actieve preventie van dreigende problematiek;
- In 2017 zijn we gestart met een project ‘wonen’. Vanuit dit project is een rapport uitgebracht naar de instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten beschermd wonen & Opvang. Op grond hiervan is een actieplan geformuleerd dat nu wordt uitgevoerd;
- Momenteel is de toegang voor de voorzieningen Beschermd wonen & Opvang centraal geregeld. In 2017 is een plan opgesteld om de loketten van alle gemeenten voor te bereiden op indicatiestelling Beschermd wonen in 2020. Scholing van medewerkers is gestart.
- In het kader van de aanpak van huiselijk geweld faciliteren we vanuit de centrumgemeente de Vrouwenopvang, Veilig Thuis, de uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod en het project intensief casemanagement. In 2017 zijn de Groninger gemeenten gestart met de ontwikkeling van een multidisciplinaire aanpak voor ernstige casuïstiek huiselijk geweld en kindermishandeling, in samenwerking met partners op het terrein van zorg en veiligheid.
Conclusie
Met gemeenten en zorginstellingen hebben we op verschillende onderdelen de samenwerking rond de voorzieningen Beschermd wonen en Opvang geïntensiveerd. Een en ander door bijvoorbeeld de invulling en toepassing van de methodiek 'Doelen Inspanningen Netwerk' en de voorbereiding op de indicatiestelling in de eigen lokale situatie. Voor het onderdeel wonen hebben we daarbij ook de woningcorporaties en de cliëntenorganisaties betrokken.
We zien in de cijfers van Veilig Thuis een daling van het aantal meldingen huiselijk geweld; dit kan erop duiden dat huiselijk gemeld minder gesignaleerd/gemeld wordt of dat de hulp in het voorliggend veld vaker tot stand komt en meer effect heeft. Tegelijkertijd zien we echter ook een hoog (en gestegen) percentage hermeldingen. De precieze oorzaak hiervan vraagt een nadere analyse en we zullen de mogelijkheden hiertoe bespreken met alle betrokken partners.