Integraal gebiedsgericht werken

Het gebiedsgericht werken is één van de pijlers in het coalitieakkoord ‘Voor de verandering’. Samen met het wijkwethouderschap is dit een waardevolle werkwijze waarin we actief bijdragen aan de wijk-specifieke opgaven en daarmee aan de ontwikkeling van de Stad. Dit doen we dichtbij én met bewoners, ondernemers, instellingen en andere partners in de wijk. In aansluiting hierop experimenteren we met nieuwe vormen van zeggenschap in de wijk.

Gebiedsgericht werken betekent dat we niet overal hetzelfde doen. De cijfers en karakteristieken van het gebied en de daar aanwezige structuren, initiatieven en activiteiten vormen telkens het vertrekpunt. Elk gebied (stadsdeel, wijk en buurt) is immers anders. In sommige wijken gaat veel vanzelf en zorgen bewonersinitiatieven voor een positieve ontwikkeling van de wijk. In andere wijken is meer aandacht nodig en pakken we een actievere rol. Ook binnen wijken zijn dergelijke verschillen te zien. Daarom werken we steeds vaker samen met bewonersinitiatieven en partijen aan wijkverbetering. We hechten een groot belang aan een stad waar iedereen die wil, kan meedoen. Dat bevordert de samenhang en tolerantie in de wijk.

Gemeente Groningen, indeling in vijf gebieden

Ontwikkelingen

Wijkwethouders, gebiedsteams en WIJ-teams
In 2015 zijn we gestart met wijkwethouders, gebiedsteams en WIJ-teams. Elke wethouder heeft naast zijn eigen reguliere portefeuilles de verantwoordelijkheid gekregen over het gebiedsgericht werken in zijn gebied. De wijkwethouders sturen en bewaken de nieuwe werkwijze en zijn aanspreekbaar voor bewoners. Een integraal samengesteld gebiedsteam adviseert en ondersteunt de wijkwethouder en draagt zorg voor afstemming en samenwerking met de onderdelen van de gemeentelijke organisatie. Via de gebiedsteams worden ideeën en initiatieven vanuit de wijk samengebracht met de opgaven van de gemeente.

WIJ Groningen organiseert een gebiedsgerichte sociale infrastructuur en ondersteuningspraktijk, die zorg en ondersteuning aan inwoners biedt. Deze zorg en ondersteuning sluit aan op de eigen mogelijkheden van inwoners en hun directe omgeving. De nadruk ligt op het voorkomen of verminderen van sociale problemen, het vergroten van de eigen regie en meedoen aan de Groninger samenleving. Per 1 januari 2018 zijn de WIJ-teams verzelfstandigd in de stichting WIJ Groningen.

Vijf experimenten in het gebiedsgericht werken
De vijf experimenten in het gebiedsgericht werken zijn in volle gang. De Coöperatieve Wijkraad Oosterparkwijk werd geïnstalleerd na een intensieve voorbereiding met de wijk en de gemeenteraad. In De Wijert kwam het levendige proces van De Wijkdeal tot een mooi slot met ruim 800 mensen die hun stem uitbrachten op programma’s en projecten in de wijk. Met Golvend Lewenborg bepalen de bewoners de vorm en het tempo van het participatieproces. De uitvoering van de plannen van het A-kwartier is, samen met bewoners, in volle gang. Met ontwikkelingen als Wijkbedrijf Selwerd, Wijkcoöperatie de Goeie Buurt, de Wijk G100, de Coöperatieve Wijkraad en het Right to Challenge wordt bovendien nog een stap verder gezet in de zeggenschap van bewoners. Initiatiefnemers dagen de overheid uit om gemeentelijke taken over te dragen omdat ze dat beter, goedkoper of met meer betrokkenheid kunnen.

Als de wijk de ruimte pakt
Met het boekje Als de wijk de ruimte pakt lieten we een tussenstand zien van het gebiedsgericht werken. Voorbeelden en gebiedskaarten illustreren wat deze manier van werken oplevert. Het dient ter inspiratie voor bewoners, ondernemers, organisaties, gemeenteraadsleden en ambtenaren.

Nieuwsbrieven
Vanaf september zijn we gestart met het informeren van bewoners door middel van nieuwsbrieven met nieuws over wat er speelt in een gebied. Wekelijks verschijnen er vijf van deze nieuwsbrieven. De nieuwsbrieven komen tegemoet aan de vaak geuite vraag van burgers en uw raad om gerichte communicatie. Te vaak nog voelen burgers zich overvallen door ontwikkelingen in de stad. De Stadsnieuws-edities moeten daar verandering in gaan brengen. De gemeente blijft daarnaast andere communicatiekanalen inzetten.

Rekenkameronderzoek
De rekenkamer prees in het onderzoek naar Burgerbetrokkenheid in Groningen de Groningse experimentele aanpak, die zijn fundament vindt in een lange en degelijke traditie van gebiedsgericht werken. Deze aanpak past bij een moderne positie van de gemeente in de netwerksamenleving. Het leren en verbreden van de werkwijze, ook voor stedelijke vraagstukken, zijn aandachtspunten voor de doorontwikkeling. Onze werkwijze trok in 2017 veel belangstelling uit andere steden.

Wijkvernieuwing 3.0
In 2017 is samen met de woningcorporaties de koers bepaald om flinke ingrepen te doen in Selwerd, Beijum, Indische Buurt/De Hoogte en De Wijert. De vier plannen hebben elk hun eigen accent en tempo. Uitgangspunt is en blijft de ongedeelde en inclusieve stad: een stad voor iedereen en waar alle Stadjers mee kunnen doen. Corporaties, gemeente en andere partijen hebben binnen deze wijkvernieuwing oog voor andere thema’s, zoals duurzaamheid, preventie/gezondheid en participatie. Een sterke verbinding tussen fysieke ingrepen en de sociale programma’s is daarbij cruciaal. In alle vier de wijken wordt aangesloten bij bestaande contacten met inwoners en samenwerking met de wijkorganisaties. Betrokkenheid en participatie vanuit de wijk is voor de gemeente de belangrijkste randvoorwaarde voor succes.

Geld

Het programma gebiedsgericht werken 2017 heeft een resultaat van 1,5 miljoen euro. Sommige processen starten, door de vele betrokken partijen, pas laat in het jaar of een volgend jaar. Andere projecten en processen in de wijken doorlopen vaak meerdere jaren waardoor planning, uitvoering en financiering niet in hetzelfde jaar plaats vinden. Hierover heeft uw raad op 29 maart 2017 besloten dat hiervoor een bestedingstermijn van twee jaren geldt. Deze flexibiliteit past bij het integraal gebiedsgericht werken.

Naast het voordelige resultaat van 1,5 miljoen euro vanuit het programma 2017 is er nog een resultaat vanuit het programma 2016 voor de doorlopende meerjarenprojecten “Herinrichting Coenderspark” en “Buurtaccommodatie Oosterparkwijk” voor een bedrag van 0,2 miljoen euro voordelig.

Verder zijn er uitgaven gedaan voor de projecten “burgerbegroting west” en “Oosterpark in verbinding” voor een bedrag van 0,8 miljoen euro (nadelig resultaat) welke we conform afspraken verrekenen met de geoormerkte middelen in de reserve extra beleid.

Tot slot zijn er middelen vanuit de gebiedsprogramma's beschikbaar gesteld ad 0,4 miljoen (V 0,4) euro voor gedane investeringen voor speelvoorzieningen in de openbare ruimte. Volgens wet-en regelgeving moet deze middelen worden toegevoegd aan een reserve om vanuit deze reserve de jaarlijkse kapitaallasten over deze investeringen te kunnen financieren.

Het totale voordelig resultaat komt hiermee op 1,3 miljoen euro.