3.2.1 VSV en Leerplicht

In 2017 wilden we een verdere daling realiseren van het aantal vroegtijdige schoolverlaters. We wilden de 364 onzichtbare jongeren in de regio centraal westelijk Groningen in beeld brengen en begeleiden naar een goed vervolgtraject. Thuiszitters wilden we zo snel en zo veel mogelijk terugleiden naar het onderwijs. Ook wilden we een sluitende aanpak ontwikkelen voor de PrO/VSO-leerlingen op het gebied van onderwijs en arbeid en dagbesteding.

We hebben in 2016 een nieuw plan van aanpak voortijdig schoolverlaten geformuleerd voor de periode 2016 – 2021. In 2017 hebben we uitvoering gegeven aan dit plan. In de regio Centraal Westelijk Groningen (regio 03) werken we nauw samen met onderwijs, WIJ teams/sociale teams en andere gemeentelijke afdelingen en organisaties om schooluitval in een zo vroeg mogelijk stadium te voorkomen. We hebben hiervoor afgelopen jaren verschillende projecten ontwikkeld, zowel preventieve projecten als projecten voor jongeren die al uitgevallen zijn uit het onderwijs. In 2015/2016 verlieten 255 jongeren (2,37%) het onderwijs zonder startkwalificatie. De cijfers van 2016/2017 zijn pas in het vierde kwartaal van 2018 bekend.

De situatie van 364 'onzichtbare' jongeren in de regio Centraal Westelijk Groningen (regio 03) is onderzocht door verschillende volgsystemen naast elkaar te leggen. Uit deze screening bleken 198 jongeren (55%) wel in beeld te zijn bij het RMC en van de overige 166 jongeren zijn door de RMC-trajectbegeleiders van de verschillende regiogemeenten 157 jongeren alsnog in beeld gebracht. Waar wenselijk en mogelijk zijn deze jongeren ondersteund door een trajectbegeleider van het RMC bij het bepalen van de vervolgstap richting school, werk of een alternatief. Ondanks alle inspanningen geldt voor 9 jongeren dat het vooralsnog niet gelukt is ze in beeld te krijgen. In het nieuwe schooljaar, bij de nieuwe check of alle jongeren zonder startkwalificatie en zonder schoolinschrijving in beeld, zullen deze jongeren opnieuw bovendrijven en zullen we opnieuw proberen ze in beeld te krijgen. RMC-begeleiding is echter op vrijwillige basis dus jongeren kunnen niet gedwongen worden tot deelname.

Samen met de scholen, samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs, WIJ teams en andere partners hebben de leerplichtambtenaren trajecten op maat ingezet om het aantal thuiszitters zo laag mogelijk te houden. Desalniettemin is het aantal gestegen van 52 naar 68. In het PO en VO is het aantal in 2017 stabiel gebleven. In het (V)SO is het aantal thuiszitters toegenomen. Van de thuiszitters is 28% (19 jongeren) teruggeleid naar school en voor 12% (8 jongeren) was op 1 augustus 2017 nog geen passend traject gevonden en bleef de leerplichtambtenaar samen met alle betrokkenen actief.
Het lage percentage jongeren (28%) dat teruggeleid is naar school wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat, anders dan voorgaande jaren, een opvallend groot aantal thuiszitters in het V(S)O in de loop van het jaar 18 jaar is geworden (31 in 2017 tegen 6 in 2016) en zij zijn vanaf 18 jaar niet meer kwalificatie-plichtig (53%). Alle jongeren, die in de loop van 2017 18 jaar geworden zijn, zijn thuiszitter tot hun 18de jaar en worden formeel vanaf hun 18de, maar in de praktijk vaak eerder, opgepakt in de VSV-aanpak waar gekeken wordt welke vervolgstappen passend zijn. Dit kan toeleiding naar onderwijs zijn, maar ook naar arbeid, dagbesteding of hulpverlening.
Daarnaast is een aantal jongeren verhuisd (7%) en overgedragen aan een andere gemeente.

We hebben in 2017, samen met collega’s van andere gemeentelijke afdelingen en partners van onderwijs, WIJ-Groningen en andere organisaties, meegewerkt aan de ontwikkeling van een sluitende aanpak voor jongeren van het praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Het RMC heeft een monitor ingericht waarmee gevolgd kan worden of deze jongeren in beeld zijn en of er (extra) ondersteuning nodig is bij hun traject op of naar school, werk of dagbesteding. Hiermee is de sluitende aanpak grotendeels gerealiseerd, alleen de route dagbesteding vergt nog extra aandacht.

Het aantal VSV’ers van 2016/2017 zijn pas in het vierde kwartaal van 2018 bekend. De definitieve cijfers van 2015/2016 laten een kleine stijging zien ten opzichte van 2014/2015 (255 resp. 237). Groningen had in 2015/2016 een VSV-percentage van 2,4% en dat is vergelijkbaar met de cijfers van andere grote steden.

De doelstelling met betrekking tot 'onzichtbare' - niet in beeld zijnde - jongeren hebben we behaald. Van de 364 schijnbaar onzichtbare jongeren in de regio Centraal Westelijk Groningen (regio 03) bleken 198 jongeren (55%) wel in beeld te zijn bij het RMC. Van de overige 166 jongeren zijn 157 jongeren in beeld gebracht door de RMC-trajectbegeleiders van de verschillende regiogemeenten. Van 9 jongeren is onbekend wat ze doen en waar ze verblijven.

Het aantal thuiszitters is gestegen van 52 naar 68. De toename is vooral te zien in het (V)SO. In het PO en VO bleef het aantal stabiel. Van deze thuiszitters is 28 % teruggeleid naar school. De doelstelling om 75% thuiszitters terug te leiden naar school is niet gelukt omdat boven verwachting veel thuiszitters (53%) in de loop van 2017 niet langer kwalificatie plichtig waren omdat ze 18 jaar geworden waren. Deze jongeren vielen onder de VSV-aanpak die jongeren niet alleen toe leidt naar onderwijs, maar ook naar arbeid, dagbesteding of hulpverlening.

De sluitende aanpak voor PRO/VSO-jongeren is verder ontwikkeld. De routes naar werk en vervolgonderwijs zijn duidelijk. Aan de route dagbesteding wordt momenteel hard gewerkt. Het RMC denkt en doet hierin mee.