1.2.4 Schuldhulpverlening

We wilden schuldhulpverlening bieden aan degenen die dat nodig hadden. We wilden (problematische) schuldsituaties van burgers stabiliseren en waar mogelijk oplossen. Daarnaast wilden we ons richten op preventie: voorkomen van (problematische) schulden bij burgers en het bevorderen van hun financiële zelfredzaamheid. We wilden als gemeente voorop blijven lopen met onze integrale aanpak van schuldhulpverlening en -preventie. We wilden bij onze innovatieve aanpak de grenzen van wet- en regelgeving opzoeken zodat we mensen meer perspectief konden bieden. Onze kwaliteit van dienstverlening wilden we borgen door te voldoen aan de door de koepelorganisatie Nederlandse vereniging voor schuldhulpverlening (NVVK) en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening gestelde eisen. We streefden er naar het beschermingsbewind bij burgers die dat nodig hebben zoveel mogelijk als gemeente zelf uit te voeren.

• Uitvoeren schuldhulpverlening Groninger Krediet Bank. De GKB heeft burgers met financiële problemen geholpen met gerichte informatie, advies, bemiddeling, cursus of crisisinterventie. Burgers met achterliggende (psychosociale) problematiek hebben we voor zover nodig doorverwezen naar het maatschappelijk werk of de hulpverlening. Indien burgers werden geïndiceerd voor een schuldregeling (schuldbemiddeling of saneringskrediet), budgetbeheer, duurzame financiële dienstverlening, budget-coaching of beschermingsbewind dan werden ze doorgeleid naar de backoffice van de GKB.

• Preventie-activiteiten, samen met scholen, vrijwilligers, relevante schuldeisers en maatschappelijke instellingen. We poogden schulden bij burgers te voorkomen en hun financiële vaardigheid te bevorderen. We zochten daarbij de samenwerking met scholen, vrijwilligers, maatschappelijke en hulpinstellingen, maar ook met schuldeisers zoals deurwaarders en woningcorporaties. We hebben veel aandacht geschonken aan de inbedding van financiële educatie in het onderwijs (in brede zin: van basis- tot universitair onderwijs) en de ontwikkeling van nieuwe methodieken.

• Met schuldhulpverlening (waaronder preventie-activiteiten en vroeg-signalering) aansluiten bij de wijkgerichte aanpak. We sloten zoveel mogelijk aan bij de wijkgerichte aanpak bij ons aanbod van producten als informatie en advies en preventie-activiteiten. De consulenten van de GKB werkten samen met én in de WIJ teams, onder andere door middel van fysieke aanwezigheid in de wijk en vaste contactpersonen. Hierdoor zochten burgers eerder schuldhulp en was voor nieuwe klanten vaak slechts één aanmeldgesprek voldoende.

• Samenwerken met woningcorporaties en WIJ-teams bij vroeg-signalering van schuldproblematiek. Door een goede samenwerking en vroeg-signalering hebben we het aantal crisisinterventies om een uithuiszetting te voorkomen kunnen verminderen en burgers met huurachterstand sneller kunnen helpen.

• Kijken naar creatieve en alternatieve mogelijkheden voor afbetaling van schulden, individuele maatwerk-trajecten zo mogelijk verkorten en de grenzen opzoeken van wet- en regelgeving.
  We zijn een nieuwe pilot Innovatie schuldhulpverlening gestart. Door een innovatieve en alternatieve omgang met schuldproblematiek en door te vertrekken vanuit een integrale kosten-baten analyse, wilden we aanvullende oplossingen mogelijk maken. We bekeken hoe de burger met schuldproblemen (al dan niet met behulp van zijn sociale netwerk) greep kon krijgen op het eigen leven. Het ging er daarbij om dat het nemen van initiatief door de burger (gedragsverandering) moest lonen, ook op de korte termijn. Voorop stond het handelen vanuit het eigen maatwerkplan van de burger. We richtten ons in de pilot met name op jongeren en gezinnen met kinderen.

• Intensiveren van onze aanpak van jongeren met schulden, waar onder een bredere inzet van het jongerenkrediet. Voor jongeren van 18 - 25 jaar met schulden hebben we de euro-coach en vaker het jongerenkrediet ingezet. We hebben 570 budgetgesprekken met jongeren gevoerd.

• Zo veel mogelijk combineren van re-integratie en schuldhulpverlening. Schulden vormen een belemmering voor re-integratie en participatie van burgers. We hebben zoveel mogelijk re-integratie en schuldhulpverlening gecombineerd. Een tijdige gerichte verwijzing en warme overdracht van bijstandsgerechtigden met schuldproblemen door de afdelingen Inkomen en Werk naar de GKB was daarom een belangrijk aandachtspunt.

De vraag naar schuldhulpverlening is in 2017 iets toegenomen ten opzichte van 2016. Het aantal aanmeldingen voor schuldhulp was groter onder meer in verband met de aanwezigheid van GKB- consulenten in een drietal WIJ teams en de aanpak vroeg-signalering bij dreigende afsluiting van energie. Het aantal inschrijvingen voor een schuldregeling lag op het verwachte niveau. Het aantal budgetbeheertrajecten is weliswaar toegenomen ten opzichte van vorig jaar, maar lag iets lager dan verwacht, onder andere door succesvolle uitstroom van klanten. Het aantal klanten in beschermingsbewind lag iets lager dan verwacht door uitstroom en (lange) afhandelingstermijn van verzoeken bij de rechtbank. We hebben 821 burgers in beschermingsbewind: 778 benoemingen en voor 43 burgers is er een aanvraag ingediend. Het aantal sociale kredieten is gedaald met name omdat nieuwkomers niet meer via een lening van de GKB maar via leenbijstand hun woninginrichting vergoed krijgen. De druk op de schuldhulpverlening bleef groot vanwege de toegenomen complexiteit van dossiers (door een toename van multi-problematiek, grotere schuldenpakketten en meer klanten met een eigen woning). We hebben geen wachtlijsten laten ontstaan en ons gehouden aan de wettelijke normtijden.