Duurzaamheid

Wat wilden we bereiken in 2017?

In 2035 willen we een energieneutrale stad zijn. En verder willen we dat duurzaamheid een uitgangspunt is in alles wat we doen. Dit biedt tevens economische kansen voor Groningen, om groene energiehoofdstad van Nederland te zijn. Om dat te bereiken voeren we het in 2015 geactualiseerde programma 'Groningen geeft energie' uit. We realiseerden ons dat we ondanks de programmatische aanpak nog ver weg zijn van het beoogde einddoel. Daarom wilden we de lopende initiatieven versnellen en opschalen. Daarbij gaat het om het ontwikkelen van een warmtenet, de opschaling van zonne-energie, energiebesparing in woningen en bedrijven, en mogelijk ook windenergie op enige schaal.

Duurzaamheid gaat niet alleen over energie en economie, maar ook over onze leefomgeving, ons voedsel, grondstoffen en hoe we met elkaar omgaan. Daarom willen we duurzaamheid steviger verankeren in alle reguliere beleidsprogramma’s. Een duurzame stad is een stad waar het goed toeven is voor bewoners en bezoekers. Maar ook een volhoudbare stad, waar overheid, burgers, bedrijven en kennisinstellingen gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor ‘duurzame ontwikkeling’, een stad met een innovatieve economie die inspeelt op duurzame kansen en werk biedt aan laag- en hoogopgeleiden.

Wat hebben we hiervoor gedaan?

We hebben activiteiten uitgevoerd die gepland waren in “Groningen geeft energie” en het bijbehorende Werkplan 2015-2018. In 2017 hebben we daarbij onze focus gelegd op Groningen Aardgasloos 2035 en de bijbehorende wijkaanpak, de intensivering van energiebesparing bij particuliere woningeigenaren (Groningen Woont Slim), de ontwikkeling van een actieprogramma energiebesparing bij bedrijven en een flinke schaalsprong met zonne-energie. Met het energieprogramma hebben we in 2017 een stap voorwaarts gezet, maar zijn we ook teruggeslagen door het stopzetten van het geothermieproject Noordwest. Het stopzetten van dit project is een streep door de rekening van onze energieambities. Tegelijkertijd realiseren we ons dat we extra in moeten zetten op alternatieve vormen van warmte om de energietransitie te kunnen realiseren.

Daarnaast hebben we het thema duurzaamheid versterkt in de programma’s verkeer, economie en werkgelegenheid, wonen, onderhoud en beheer openbare ruimte en het programma bedrijfsvoering. Deze paragraaf bevat daarom twee delen: het energieprogramma en duurzaamheid in het reguliere beleid. Binnen deze twee delen vindt u de verschillende sporen die wij hebben ingezet en de specifieke projecten die daarbij horen.

• Afname is vooral het gevolg van een lager gebruik bij bedrijven en instellingen, ondanks de aantrekkende economie. Het verbruik van huishoudens en verkeer bleef ongeveer gelijk.
• Er is een nieuwe rekenwijze toegepast voor de totale CO2-uitstoot. De uitstoot in 2014, 2015 en 2016 is daardoor hoger dan eerder werd gerapporteerd. Vanaf 2017 wordt in de rekenmethode ook de CO2-uitstoot meegerekend ten gunste van. elektriciteitsopwekking buiten de gemeentegrenzen, voor zover deze in de gemeente Groningen wordt benut. Dit betekent in 2014 dat de CO2-uitstoot 1.192 kton is, in plaats van de eerder vermelde 766 kton. Hier staat tegenover dat bij de geproduceerde duurzame energie nu ook een proportioneel aandeel van opgewekte stroom door windmolens op zee wordt meegerekend. Deze is in 2016 fors toegenomen ten opzichte van 2015.

*) Veruit het grootste deel van de windstroom is opgewekt op zee. Deze wordt voor een deel (op basis van het gewicht van de gemeente Groningen in het landelijke energiegebruik) toegerekend aan de gemeente Groningen.

Conclusie   

De snelheid van de ontwikkelingen in de energietransitie neemt toe door steeds meer maatschappelijk bewustzijn, politieke ontwikkelingen onder invloed van het nieuwe kabinet en de gaswinningsproblematiek. De transitie is een technische, financiële en sociaaleconomische opgave. En op alle onderdelen moet nog politieke discussie plaatsvinden om de transitie verder te brengen, bijvoorbeeld als het gaat om verschillen tussen wijken, het socialiseren van de kosten en de relatie tussen tempo van en draagvlak voor de transitie. Hoewel we als stad flink inzetten op de energietransitie, realiseren we ons ook dat de uitdaging zo groot is dat we dit als stad niet alleen voor elkaar kunnen krijgen. Daarnaast is co2-reductie niet ons enige doel. We zien ook economische kansen in de energietransitie. Ook daarom hebben we – samen met de provincie Groningen - flink ingezet op de lobby richting Den Haag in het kader van de Tweede Kamerverkiezingen. De lobby concentreerde zich op de thema’s wind (op zee), waterstof en warmte. Met het Gronings Bod hebben we Groningen op de agenda gezet van de onderhandelingen voor het regeerakkoord. Zo is Groningen in het regeerakkoord benoemd als potentiële ‘koploper in de energietransitie’.