Spoor besparen

Wonen (zie ook onder het programma Wonen)
We streven naar energieneutrale nieuwbouw. Zo geven we ook aanvulling aan uw motie ‘Energieneutraal Bouwen is de norm’ (december 2016). Hiervoor wilden we voor particuliere bouwers, aannemers, projectontwikkelaars (en woningcorporaties) een menukaart ontwikkelen met als uitgangspunten aardgasloos bouwen. Ook worden in deze menukaart een aantal concrete maatregelen benoemd. Met de woningcorporaties maken we prestatieafspraken over de bestaande woningvoorraad. Voor particuliere woningen experimenteren we met vraaggestuurde modellen voor verduurzaming.

Bedrijven
Energiebesparing bij het bedrijfsleven organiseren wij sinds enkele jaren gebied- en branchegericht. Dat doen we in nauwe samenwerking met georganiseerde ondernemers. In 2017 hebben we ons ten doel gesteld om samen met het bedrijfsleven een actieprogramma energiebesparing bij bedrijven op te zetten.

Gemeentelijke organisatie
Met de Gresco beogen we om ongeveer 250 gemeentelijke gebouwen te verduurzamen. In 2015 stelde de raad daartoe het meerjarenplan 2015-2017 van de Gresco vast, wat is herzien in 2017. De Gresco zet de opbouw van de organisatie voort door het integrale energiemanagement van energieverbruikers op zich te nemen en door ook besparing op onderhoud en beheer in de aanpak mee te nemen. In 2017 is de Gresco geëvalueerd (‘Gresco, de eerste drie jaar’) waarbij de conclusie is getrokken dat we verder willen (en gaan) op de ingeslagen weg. De energie die we nog nodig hebben ná de besparingsopgave willen we vanaf 2019 duurzaam en lokaal inkopen. In de eerste helft van 2018 ronden we daar de aanbesteding van af. Geplande concrete maatregelen voor 2017 waren: Papiermolen (riothermie), verduurzamen van 24 energie slurpende gebouwen, het verder “verledden” van al ons vastgoed, en meer daken voorzien van zonnepanelen.

Wonen

• In het programma Wonen zijn de activiteiten beschreven met betrekking tot verduurzaming van sociale huurwoningen, verduurzamen van particuliere woningen, en ‘Groningen aardgasloos’. In december 2016 is een nieuw actieplan voor het spoor warmte vastgesteld (zie ook onder het spoor Warmte). Dit heeft grote betekenis voor woningen. Het plan voorziet in uitfasering van aardgas in onze warmtevoorziening in de komende 20 jaar. Meer informatie over deze aanpak is te lezen onder het spoor Warmte. Stadjers kunnen via het loket Groningen Woont Slim ondersteuning krijgen bij het toepassen van energiebesparende maatregelen.
• In 2017 heeft het energieloket van de gemeente Groningen “Groningen Woont SLIM” de volgende stap gezet naar een volwassen markt voor energiebesparing: niet langer een marktplaats waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten, maar op basis van Product Marktcombinaties (PMC’s) het gat tussen vraag en aanbod echt overbruggen. De focus komt te liggen op het articuleren van de vraag en dit omzetten naar echte actie. Dit betekent niet alleen de klantreis begeleiden, maar ook nieuwe natuurlijke momenten creëren. Daarmee streven we naar een opschaling in termen van aantallen. Bovendien wordt de aanpak uitgebreid naar meerdere categorieën, zoals gestapelde bouw, monumenten en studentenwoningen.
• Er zijn in 2017 111 woningen verduurzaamd, waaronder 24 in VvE-verband. Gemiddeld werd 5.739 euro in een woning geïnvesteerd en de totale omzet bedraagt bijna 445 duizend euro. In 2017 hebben 16.673 mensen de website bezocht, het facebook-bereik is 216.573 bezoekers.

Bedrijven

• In 2017 is in samenwerking met de bedrijvenverenigingen het actieprogramma Energiebesparing bij bedrijven opgesteld. Uit een analyse blijkt dat bedrijven en instellingen in de gemeente Groningen goed zijn voor 51% van het totale energiegebruik. In Groningen zijn 3.144 zakelijke verbruikers aanwezig en hiervan zijn 886 grootverbruikers. Deze verbruiken gezamenlijk meer dan 90% van het totale zakelijke energieverbruik. Het programma zal in 2018 worden uitgevoerd. We stimuleren en faciliteren projecten die door lokale partijen worden geïnitieerd.
• Uitvoering Wet milieubeheer (specifiek op grote energieverbruikers), en Europese regelgeving (EED);
• Onderwijsinstellingen: Vanuit de afdeling vastgoed wordt aan een projectplan gewerkt voor deze doelgroep en er wordt een pilot gestart met het versneld energieneutraal maken van de Bredero school.
• Ontwikkelingen “Groningen kennisstad”: door de cross-over van de energiesector met de IT-sector, ontstaat nieuwe bedrijvigheid die de energiesector nieuwe impulsen geeft. Bijvoorbeeld het samengaan van Energy Valley met Energy Academy Europe en Energy Delta Institute op de Zernike Campus Groningen.
• Bedrijven Paddepoel; in 2017 is gestart met inzicht krijgen in het energieverbruik in winkelcentrum Paddepoel. Hieruit worden de wettelijke verplichtingen inzichtelijk gemaakt en naar synergie gezocht tussen vastgoedeigenaar en winkeleigenaar voor verduurzaming;
• Naar aanleiding van de motie ‘convenant gebruik terrasverwarmers’ (voorjaarsdebat 2017) worden - in samenwerking met de Koninklijke Horeca Nederland - de ondernemers gestimuleerd om terrasverwarmers duurzamer en energiebesparend te gebruiken.

Gemeentelijke organisatie

• Per 1 januari 2017 maakt de Gresco deel uit van het nieuwe Vastgoedbedrijf;
• Met het meerjarenplan 2015-2017 kon de uitvoering worden versneld. Intussen is een nieuw jaarplan 2017 vastgesteld. Voor 2018 komen we met een update daarvan.
• Gresco wil komende periode ook het verbruik van energie in de openbare ruimte terugdringen; Samen met stadsbeheer. Er is onderzocht of de Gresco methodiek ook provinciaal ingezet kan worden;
• Het energiemanagement is verder verbreed naar energieverbruikers als kunstwerken, bruggen en openbare verlichting;
• De Gresco onderzoekt mogelijkheden tot verdere verbreding van de Gresco-werkzaamheden.
  

Uitgevoerde projecten in 2017:

• Verduurzaming Stadsschouwburg; het energieverbruik is gedaald en het comfort is verhoogd;
• Isoleren van appendages (kranen, afsluiters waardoor warm water stroomt) in meerdere gebouwen;
• Vervangen van huidige verlichting door ledverlichting in de wijkpost Kardinge, diverse sporthallen en gymlokalen, Menno van Coehoornsingel en Hanzeplein (kernvastgoed);
• Kachels brugwachtershuisjes;
• Ketels vervangen door cascadeketels aan het Gedempte Zuiderdiep en de Menno van Coehoornsingel;
• Oplevering van Zonnepark Vierverlaten, een park van 2 MW waar Stadjers in 2018 eigenaar van kunnen worden via een lokale energiecorporatie;
• Hanzeplein voorzien van zonnecollectoren;
• Start met het project verduurzaming 24 gebouwen;
• Aanbesteding groene energie, samenwerking met diverse gemeenten en de provincie Groningen;
• Start verduurzaming Papiermolen.
  

Lopende projecten en in voorbereiding genomen:

• Informatieschermen met het energieverbruik in openbare gebouwen;
• Uitrol van een verbeterd energiemanagementsysteem;
• Verdere uitrol van vervanging huidige verlichting door ledverlichting bij alle sporthallen en sportvelden;
• Experimenten met kleinschalige windmolens;
• Het verder ontwikkelen van de combinatie van besparen op energie én onderhoud. Verder gaan met het leggen van zonnepanelen op gemeentelijke daken, inclusief subsidieaanvragen;
• Masterplan (lange termijnvisie) verduurzamen gemeentelijk vastgoed presenteren.

Conclusie

Energiebesparing bij woningen, bedrijven en in de gemeentelijke organisatie zelf staat volop in de aandacht. Het belang van energiebesparing bij bedrijven is extra duidelijk geworden en vormt een hoofdopgave voor de komende jaren. Hierbij zal een koppeling met de warmtestrategie van groot belang zijn.